Son yıllarda bağırsak mikrobiyotasında meydana gelen değişimlerin Tip 2 diyabet (T2D) ve obezite için sorumlu etkenlerden biri olduğu öne sürülmektedir (1). Bu sebeple diyabet ve obesitenin araştırılmasında bağırsak mikrobiyotasının konağın yararına gerçekleştirdiği biyolojik ve kimyasal süreçlerin ilişkisini aydınlatmak önem kazanmaktadır. Mikrobiyotanın fermentasyon ürünü olan kısa zincirli yağ asitlerinin (KZYA) günlük enerjinin bir kısmını karşıladığı, glukoz ve lipid metabolizmasını etkilediği çalışmalarla ortaya konmuştur (2). Ayrıca insülin salgılanmasını arttıran glukagon benzeri peptid-1 (GLP-1) sekrosyonunu arttırdığı belirlenmiştir (3). Çalışmamızda her grupta 15 kişi olmak üzere obez, prediyabet ve T2D hastaları ile sağlıklı bireylerin gaita asetik asit, propiyonik asit , bütirik asit, izobütirik asit ve valerik asit konsantrasyonları yüksek performanslı sıvı kromotografi (HPLC) yöntemiyle belirlendi. Hastaların kan numunelerinde GLP-1 ve bazı metabolik belirteçler analiz edildi. Hasta grupları arasında KZYA, GLP-1 ve metabolik belirteçler arasındaki ilişki ve farklılıklar istatiksel olarak değerlendirildi. Toplam KZYA ve bütirik asit konsantrasyonu, T2D (p=0,024; p=0,020) ve prediyabetik gruplarda (p=0,012; p=0,002) sağlıklı gruba göre daha yüksekti. Obez ve prediyabetik gruplarda ise asetik asit düzeyleri sağlıklı gruba göre daha yüksek bulundu (p=0,020; p=0,017). GLP-1 seviyeleri obese ve prediyabetik gruplarda sağlıklı ve T2D grup ile karşılaştırıldıklarında anlamlı olarak azalmıştır (p=0,01; p=0,021; p=0,000; p=0,005). Spearman’s korelasyon analizi obez grubunda bütirik asit ile HbA1c arasında pozitif bir korelasyon ve toplam KZYA ile LDL konsantrasyonu arasında negatif bir korelasyonun olduğunu göstermiştir (r=0,928, p=0,008; r=-0,630, p=0,028). T2D grupta, propiyonik, valerik ve toplam KZYA seviyeleri ile HbA1c arasında pozitif bir korelasyon bulunmuştur (r=0,621, p=0,024; r=0,774, p=0,009; r=0,731, p=0,025). Ayrıca bütirik asit ve trigilserid konsantrasyonları pozitif korelasyon göstermiştir (r=0,786, p=0,036). (Bu çalışma 1. sırada yer alan yazar Süreyya Dede’nin tezinden üretilmiştir. Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, klinik araştırmalar etik kurulundan onay alınmıştır (Karar No: 48670771-514.10). Çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun hızlı destek programı (1002) dahilinde 118Z630 proje numarası ile desteklenmiştir.)
Anahtar Kelimeler: Mikrobiyota, Kısa zincirli yağ asidleri, GLP-1, Metabolik belirteçler, Obezite Prediyabet , Tip 2 diyabet
|
