Kamu çalışanlarının bazı beslenme alışkanlıkları ve besin tüketim sıklıklarını belirlemek amacıyla planlanıp yürütülen bu çalışma, genel tarama modelinde betimsel niteliktedir. Çalışmanın evrenini, Konya ili Akşehir ilçesindeki kamu hastanelerinde görev yapmakta olan kamu çalışanları oluşturmuş olup, araştırmaya tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak çalışmaya gönüllü 18-65 yaşları arasında 217'si kadın, 128'i erkek toplamda 345 birey katılmıştır. Anket formu oluşturulmadan önce konuyla ilgili literatür incelenmiş ve daha sonra bu konuyla ilgili yapılmış çeşitli araştırmalardan yararlanılarak hazırlanmış, farklı üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerinden alınan uzman görüşleri doğrultusunda yeniden düzenlenmiştir. Anket formu uygulanmadan önce etik kurul izni alınmıştır. Araştırma verileri anket formu kullanılarak, Aralık 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Anket formu katılımcıların tanıtıcı bilgileriyle bazı beslenme alışkanlıkları ve besin tüketim sıklıklarını belirlemeye yönelik çeşitli sorulardan oluşmuştur. Katılımcıların vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümleri alınmış, Beden Kütle İndeksi (BKİ) değerleri hesaplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS paket programı kullanılmış, gerekli istatistiksel analizler yapılmıştır. Besin tüketim sıklığının değerlendirilmesinde, T=6T1+5T2+4T3+3T4+2T5+T6 formülünden yararlanılarak, puanlama sistemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamındakilerin yarıya yakınının (%48.4) öğün atladığı ve %65.3'nün öğle yemeğini, %28.7'sinin sabah kahvaltısını, %6.0'ının da akşam yemeğini atladığı belirlenmiştir. Katılımcıların %53.6’sının ara öğün tercih ettikleri görülmüştür. Günlük tüketilen su ortalaması ise 6.66±3.227 olarak saptanmıştır. Katılımcıların tükettikleri besinlerin her gün tüketilme durumuna göre aldıkları tüketim puanları yüzdesi; çayda 95.3 (1973 p), ekmekte 88.4 (1830 p), peynirde 88.0 (1822 p), zeytinde 84.8 (1757 p), yoğurtta 82.7 (1713 p), taze sebzede 80.5 (1668 p), yumurtada 79.6 (1648 p), pişmiş sebzede 77.3 (1602 p), ayranda 73.8 (1529 p), pilav, makarna ve benzerlerinde 73.7 (1526 p) olarak bulunmuştur. Tüketim puanlarına göre bireylerin en az tükettiği yiyecekler ve içecekler margarin, kolalı içecekler, hazır meyve suyu, sakatatlar, sucuk, salam, sosis, pastırma, hamburger, tost, sandviç ve pizza gibi fast food tarzı besinler ve taze meyve suyudur. Her canlı için kaçınılmaz olan, doğumdan ölüme kadar olan süreçte, fizyolojik faaliyetlerin normal olarak yürütülmesini sağlamaktır. Bireyin yaşamını sağlıklı ve kaliteli bir şekilde sürdürülebilmesinde, yeterli ve dengeli beslenmenin de önemli bir yer tutmakta olduğu görülmektedir. Bireyler sağlıklı beslenmeye daha çok özendirilmeli, doğru beslenme alışkanlıkları kazandırılmaya çalışılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Beslenme Alışkanlığı, Besin Tüketim Sıklığı, Öğün, Kamu Çalışanı, Tüketim Puanı
|