Bu araştırma hemşirelik bölümü öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ile sezgisel yeme, yeme farkındalığı ve yeme davranışı bozuklukları ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini Mart 2022-Haziran 2022 tarihleri arasında Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü’nde öğrenim görmekte olan 425 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri öğrencilerin sosyo-demografik bilgileri, genel beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ile Sezgisel Yeme Ölçeği-2 (İES-2), Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ-30) ve Yeme Tutum Testi-26 (EAT-26)’ni içeren online anket formu ile elde edilmiştir. Öğrencilerin boy uzunluğu ve vücut ağırlığı ölçümleri ile Beden Kütle İndeksi (BKİ) hesaplanmış olup <18,5 kg/m2 “zayıf”, 18,5-24,99 kg/m2 “normal”, ≥25,00 kg/m2 “hafif şişman/şişman” olarak gruplandırılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin %75,5’i kadın olup; %40,7’si yurtta kalmaktadır. Ortalama yaşları 19,7±1,3 yıl olan öğrencilerin ortalama BKİ değerleri 21,9±3,2 kg/m2’dir. Üniversite öğrencilerinin %59,5’i öğün atladıklarını, %62,1’i düzenli kahvaltı yaptıklarını, %81,4’ü günde en az 3 porsiyon süt-yoğurt tüketmediklerini, %87,8’i ise günde en az 5 porsiyon sebze-meyve tüketmediklerini beyan etmiştir. BKİ gruplarına göre öğrencilerin %74,6’sı “normal”; %15,5’i “hafif şişman/şişman” olarak belirlenmiştir. BKİ’ye göre zayıf öğrencilerin hafif şişman/şişman olanlara kıyasla ortalama İES-2 ve YFÖ-30 toplam puanları daha yüksektir (p<0.05). Öğrencilerin İES-2 toplam puanı ile BKİ ve EAT-26 toplam puanı arasında kuvvetli negatif korelasyon; YFÖ-30 toplam puanı ile kuvvetli pozitif korelasyon saptanmıştır (p<0.001). Öğrencilerin sezgisel yeme durumu arttıkça yeme farkındalığının da arttığı; sezgisel yeme ve yeme farkındalığının yeme bozukluğu ile negatif korelasyona sahip olduğu belirlenmiştir. Sezgisel yeme ve yeme farkındalığı gibi yeni yeme davranışı yaklaşımlarının bir arada kullanılarak sağlıklı beslenme stratejilerinin geliştirilmesi ve bu bağlamda beslenme uzmanları/diyetisyenlerden destek alınması mutlak gerekliliktir.
Anahtar Kelimeler: sezgisel yeme, yeme farkındalığı, yeme bozuklukları, yeme davranışı
|
