Günümüzde çevrenin korunması, ekonomiye katkı ve sürdürülebilirliğin desteklenmesi için gıda atıklarının azaltılması ve değerlendirilmesi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Gıda atıkları tarımsal üretim, hasat sonrası taşıma ve depolama, işleme, dağıtım ve tüketim gibi birçok alanda ortaya çıkmaktadır. Öncelikli hedef bu atıkların en az düzeyde olması daha sonrasında ise önlenemeyen gıda atıklarının uygun şekilde değerlendirilmesi ve katma değeri yüksek ürünler elde edilmesidir. Gıda talebinin artışı gıda endüstrisinde üretim artışını ve bununla birlikte gıda atıklarında artışı meydana getirmektedir. Bu sorunun çözümü için gıda atıklarının uygun yöntemlerle bertarafı ve gıda atıklarının iyi bir şekilde yönetimi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Gıda atıkları kompleks karbonhidratlar, proteinler, lipidler ve nutrasötikler açısından bir depodur ve ticari açıdan önemli metabolitler için hammadde oluşturabilir. Gıda atıkları kullanım alanları arasında bioyakıt, enzim, bioaktif bileşenler, çözünebilir plastik yapımı, kitosan ve kolojen üretimi gibi birçok alan bulunmaktadır. Ayrıca sürdürülebilirliğin desteklenmesinde gıda atıklarının oluşum alanlarından biri olan toplu beslenme sistemlerinde özellikle satın alma, depolama, hazırlık, pişirme, servis ve menü planlama gibi aşamaların en etkin ve verimli yönetimi sağlanarak gıda atıklarının azaltılmasına yönelik faaliyetlerin yürütülmesi önemlidir. Toplumda atıkların azaltılması konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapılmakta ve bireylere atık azaltma noktasında bireysel olarak yapabilecekleri uygulamalar konusunda bilgilendirmeler yapılmaktadır. Bu çalışmada gıda atıklarının değerlendirme alanları incelenmiş, gıda atıklarının azaltılması için yapılan çalışmalar sürdürülebilirlik açısından incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: gıda, atık, sürdürülebilirlik
|
