Fibromiyalji; yaygın kronik ağrı ile karakterize multifaktöriyel bir sendromdur. Günümüzde, Fibromiyalji Sendromu’nun önlenmesine veya tamamen tedavi edilmesine yönelik kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak tedavi başarısını artırmak amacıyla farmakolojik ve nonfarmakolojik tedaviler kombine edilerek uygulanmaktadır. Bu çalışma Fibromiyalji hastalarında ağrı, depresyon, bağırsak alışkanlıkları ve beslenme durumu arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla, 60 katılımcı ile yapılmıştır. Katılımcıların sosyodemografik bilgileri, antropometrik ölçümleri ve üç günlük besin tüketim kayıtları alınmış; beslenme, bağırsak alışkanlıklarının saptanması için gerekli bilgiler anket formuyla edinilmiş; günlük yaşam aktivitelerini (GYA), ağrı ve yorgunluk düzeylerini ölçmek için Fibromiyalji Etki Anketi ve depresyon değerlendirmesi için Beck Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmamızda; katılımcıların GYA, beden kütle indeksi, beslenme alışkanlıkları, ağrı, yorgunluk ve depresyon düzeyleri arasında çift yönlü pozitif bir ilişki tespit edilmiştir (p≤0.001). Fibromiyalji’li bireylerin semptomlarının çeşidini/şiddetini azaltabilmek, kilo almış olmak ve alma kaygısı nedenlerinden dolayı beslenme alışkanlıklarını değiştirdikleri belirlenmiş, sıklıkla muzdarip oldukları gastrointestinal semptomun (GİS) konstipasyon olduğu bulunmuş, ağrı ve depresyon düzeyleriyle arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Katılımcıların besin öğeleri alımlarıyla depresyon düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken; karbonhidrat, kafein, laktoz, lif ve oligosakkarit alımına bağlı olarak GİS semptomlarında değişiklik saptanmıştır. Katılımcıların kilogram başına aldıkları enerji ve D vitamini alımı arttıkça GYA’daki kısıtlılığın azaldığı (p≤0.05), çinko alımı azaldıkça ağrı ve yorgunluk şiddetinin arttığı belirlenmiştir (p>0.05). Çalışmamızda; beslenme, ağrı, depresyon ve bağırsak alışkanlıkları arasında pozitif yönde, çoklu etkileşim olduğu sonucuna varılmış, bütüncül ve hasta/semptom odaklı tedavi yaklaşımın iyileşme hızını artıracağı düşünülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Ağrı, Depresyon, Fibromiyalji, Beslenme, Tıbbi Diyet Tedavisi
|
