Yeme güdüsü karmaşık süreçleri içermektedir ve nörogastronomi, bu güdünün ardında yatan beyin ve çevresel sinir sistemiyle ilgili faktörleri, moleküler biyoloji ve biyokimyadan da faydalanarak açıklamaya çalışmaktadır. İnsanın daha sağlıklı ve lezzetli beslenme sistemlerini keşfetmesinde, daha kaliteli bir yaşam sürmesinde nörogastronomi anahtar rol üstlenmektedir.
Bireylerin bir gıda ürününü seçme sürecinde mantıksal yargılar, hedonik dürtüler, gıdanın çağrıştırdıkları gibi pek çok istemli veya istem dışı etken rol oynamaktadır. Bu karmaşa sebebiyle insanlar ve yaptıkları yemek tercihleri arasındaki ilişkiyi anlayabilmek önemli bir araştırma konusu haline gelmektedir.
Bir yemeği oluşturan bileşenlerin ve yemeğin besin içeriğinin yanında, sunumu da tercih ve beğeni açısından oldukça önemlidir. Güncel çalışmalar ışığında yemek yenilen ortamın tasarımı, ortamda çalan müzik, farklı renklerde ve şekillerde tabak kullanımı tercih ve beğeniyi etkilemesi açısından gıda ürünü dışındaki faktörlere verilebilecek ilk örneklerdendir.
Tüketicinin bir gıda ürünü hakkında karar verme süreçlerinin izlenebileceği çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu anlamda bilgisayar destekli yüz yüze görüşmeler yapılabilmekte veya göz takibi, yüz okuma, deri iletkenliği ve EEG (elektroensefalografi) gibi biyometrik ölçüm yöntemlerinden faydalanılabilmektedir.
Yiyecek seçimlerinin arkasındaki mekanizmayı gerçek manada anlayabilmek için henüz taze bir alan olan nörogastronomi altında yapılan çalışma sayısının çoğaltılması gerektiği düşünülmektedir. Ayrıca uygulanması mümkün olan tüm yöntemlerin bir arada kullanılması ile tüketici tercihleri hakkında daha kapsamlı ve kesin bilgiler edinilebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada yiyecek seçiminde karar verme süreçlerine ilişkin, bahsi geçen ölçüm yöntemleriyle takip edilmiş deneylerin karşılaştırması yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Nörogastronomi, Tüketici Davranışı, Sunum, Gastronomi, Yemek Seçimi
|
