Çocukluk çağı obezitesi, 21. yüzyılın en ciddi küresel halk sağlığı sorunlarından biridir ve tüm dünyayı etkilemektedir. Sadece 40 yılda okul çağındaki obez çocuk ve ergenlerin sayısı 10 kattan fazla artarak 11 milyondan 124 milyona yükselmiştir. 2017 yılında fazla kilo ve obezite ile yaşayan 5 yaş altı çocuk sayısı 38 milyonun üzerindedir.
Obezite, genetik, çevresel ve davranışsal faktörlerden etkilenen karmaşık, multifaktöriyel bir hastalıktır. Genetik faktörler, enerji alımını ve enerji harcamasını değiştirerek metabolizmayı etkileyebilir. Davranışsal faktörlerden fiziksel aktivite eksikliği obezitede önemli bir rol oynar. Büyük porsiyon tercihleri, şeker oranı yüksek, enerji açısından zengin, sağlıksız gıdaların yenmesi kilo alımına ve obeziteye neden olabilir. Çevresel faktörler, çocukları çevreleyen, onların besin alımını ve fiziksel aktivitelerini etkileyen faktörlerdir. Bu faktörler ev, okul ve toplum gibi çeşitli ortamlardır. Sağlıklı kilodaki çocuklarla karşılaştırıldığında, fazla kilolu veya obez çocukların olumsuz sağlık sonuçlarıyla karşılaşma olasılığı daha yüksektir. Bu sağlık sorunları sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik ve sosyaldir. Olumsuz beden imajı, düşük benlik saygısı, depresyona eğilim, akademik ve sosyal gelişimin olumsuz etkilenmesi, akranları ve yetişkinler tarafından ayrımcılığa uğrama ve damgalanma yaşayabilirler. Obez çocukların kardiyovasküler hastalıklar, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol düzeyleri, tip 2 diyabet, karaciğerde yağ dejenerasyonu, uyku apnesi, nefes darlığı ve astım gibi solunum problemleri açısından yüksek riskleri vardır. Fiziksel etkiler kas iskelet sistemine de yansıyarak eklemlerde artan ağırlık nedeniyle kas ve kemik sorunlarına neden olabilir.
Çocukluk çağı obezitesinin neden olduğu komplikasyonlar şiddetlidir ve yetişkinlikte de sağlığı etkilemeye devam edebilir. Bu nedenle, etkili müdahaleler ve motivasyon stratejileri ile mümkün olan her adımda bu sorunun ele alınması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı, obezite, fazla kilo, beslenme, fiziksel aktivite
|
