Giriş ve Amaç: Günümüzde obezite tedavisinde cerrahi yöntemler giderek yaygınlaşmakta, cerrahi sonrası bireyin yeni yaşam tarzına uyum sağlayabilmesi için desteklenmesi önem kazanmaktadır. Kapsamlı eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesinin yeme özellikleri, fiziksel aktivite ve kilo kaybına etkisinin incelendiği prospektif çalışmaların sınırlı sayıda olması nedeniyle bu çalışma planlandı. Çalışmanın amacı, standart bakım ve kapsamlı eğitim danışmanlık hizmeti alan Sleeve Gastrektomi (SG) uygulanan iki hasta grubunun yeme özellikleri, fiziksel aktivite düzeyleri ve kilo kaybı yönünden prospektif olarak değerlendirilmesidir.
Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü ön test-son test, tekrarlayan ölçümlü, deneysel model kullanılan çalışma, Mart 2017 - Mayıs 2018 tarihleri arasında yapıldı. Laparoskopik SG yapılan 26 hasta (kontrol grubu) standart bakım, 25 hasta (girişim grubu) ameliyat öncesinde başlayıp ameliyat sonrası altı ay süren kapsamlı eğitim ve danışmanlık hizmeti aldı. Yeme özellikleri Yeme Bozukluğunu Değerlendirme Ölçeği (YBDÖ), fiziksel aktivite düzeyi Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu (UFAA) ile değerlendirildi. İstatistiksel analizlerdee Ki-kare, Mann Whitney U, Wilcoxon İşaret, Friedman testleri kullanıldı. Güven aralığı <0.05 olarak belirlendi.
Bulgular: Yaş ortalaması 37,12±11,32 olan hastaların %78,4’ü kadın ve %68,6’sı evlidir. Girişim grubunun ameliyat sonrası 6. aydaki YBDÖ Toplam, Kilo Endişeleri ve Kısıtlama puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde düşük olduğu (p<0,05), Beden Endişeleri ve Kilo Endişeleri puanlarında ise gruplar arası fark olmadığı belirlendi (p>0,05). Ameliyat sonrası 6. ay izleminde girişim grubunun kontrol grubuna göre daha aktif bir yaşam sürdüğü, yürüme, şiddetli ve orta şiddetli aktivitelerinde anlamlı bir artışın olduğu belirlendi (p<0,05). Girişim grubunun ameliyat öncesi 44,32±4,61 olan Beden Kitle İndeksi ameliyattan altı ay sonra 30,55±3,72’ye, kontrol grubunun ise 46,67±5,83’den 34,43±6,50’ye düştü ve bu sonuçların girişim grubunun lehine olduğu gözlendi.
Sonuç: Çalışma sonuçları bariyatrik cerrahi hastalarına uygulanan kapsamlı eğitim ve danışmanlık programının yeme özellikleri ve fiziksel aktivite düzeyini olumlu yönde desteklediğini gösterdi.
Anahtar Kelimeler: Bariatrik Cerrahi, Hasta Eğitimi, Danışmanlık, Yeme Özellikleri, Fiziksel Aktivite
|