Aralıklı oruç, son yıllarda popülerlik kazanan ve kısıtlı beslenme periyotlarını içeren beslenme şeklidir. Alternatif gün oruç diyeti, 5:2 modeli ve zaman kısıtlı beslenme (16:8 modeli) olmak üzere birçok türü bulunmaktadır. Bu diyet türlerinin birbirlerine göre üstünlüğü olup olmadığı bilinmemesine rağmen birçok ortak sağlık sonuçları mevcuttur. Bunlar; kan glikoz seviyelerinin normal düzeylerde korunması, glikojen depolarının tükenmesi veya azaltılması, yağ asitlerinin mobilizasyonu ve ketonların oluşumu, dolaşımdaki leptin düzeylerinin azaltılması, sıklıkla adiponektin düzeylerinin yükselmesidir. Bu ortak sonuçların yanı sıra yapılan çalışmalar aralıklı orucun metabolizma hastalıkları üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Metabolik disfonksiyon sonucu özellikle obezite, diyabet hastalığı ve kardiyovasküler hastalıklar gibi bir dizi kronik hastalıklar görülmektedir. Metabolik hastalıkların nedeni, büyük ölçüde genetik faktörlere, bireylerin beslenme alışkanlıklarına, fiziksel aktivite durumuna ve yaşlanmaya bağlı değişikliklerle ilişkilidir. Metabolik hastalıkların görülme sıklığı, son 30 yıl içerisinde dünya genelinde ciddi anlamda artmıştır. Aralıklı oruç, özellikle obezite de kalori kısıtlaması kadar etkili olduğu, hatta bazı çalışmalarda kalori kısıtlamasından üstün olduğu gösterilmiştir. Bunun yanında, lipid profilini iyileştirerek kardiyovasküler hastalıklar üzerinde olumlu etkiler sağladığı gösterilmiştir. Diyabet hastalığında ise insülin direncinin düzeltilmesiyle ve pankreasın beta hücrelerinin korunmasıyla sağlığa olumlu etkilerin olduğu laboratuar çalışmalarında gösterilmiştir. Sonuç olarak, aralıklı oruç diyetlerinin metabolik hastalıklar üzerinde etkili olduğu görülmekte, ancak etkinliğinin kanıtlanabilmesi için daha fazla klinik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Aralıklı Açlık, Metabolik Hastalıklar, Beslenme
|
